اسطوره پهلوانی، سید حسن رزاز (شجاعت)

مرحوم حاج سید حسن رزاز از نوابغ کشتی پهلوانی معاصر معروف به شجاعت در سال های 1320- 1237 فعالیت داشته است. سید حسن کشتی های بسیار مهمی گرفته بود. اما اولین کشتی معروفش که باعث شد تا در ایران سروصدا کند، نبرد او با پهلوان اصغر نجار پهلوان پایتخت بود. او همان کسی بود که توانسته بود پهلوان یزدی کوچک را مغلوب کرده و به خاطر آن بسیار مشهور شده بود. اما مرحوم رزاز تازه کار محسوب می شد و از سویی ده سالی هم از او کوچکتر بود. روز جمعه ای این دو در زورخانه دزاشیب شروع به کشتی گرفتن می کنند. اما هیچ کدام نمی توانند دیگری را مغلوب کنند و کشتی آن ها نیمه کاره تمام می شود. بعد از مدتی بالاخره آن دو در زورخانه سرتخت بربری ها با یکدیگر کشتی گرفتند و حاج سید حسن رزاز، پهلوان اصغر نجار را خاک می کند و از آن روز به بعد حاج سید حسن رزاز مشهور می شود. گویند اما سید حسن رزاز به قدری نجیب بود که هروقت پهلوان اصغر از در زورخانه وارد می شد، تمام قد پا می شد و می ایستاد تا پهلوان اصغر بنشیند و بعد خودش می نشست.

حاج سید حسن رزاز متولد و بزرگ شده تهران بود. دوره مقدمات علوم دینی را در تهران گذراند و برای ادامه تحصیل به نجف رفت و در دروس یکی از رهبران بزرگ مشروطه یعنی مرحوم آخوند خراسانی که یکی از دانشمندان و عالمان بزرگ زمانه خود بود شرکت کرد و تا اجتهاد نیز پیش رفت. در آن جا جزء آزادیخواهان درآمد و چون مردی فوق العاده نیرومند و پاکدامن بود و از طرفی خدمات و فداکاری های بسیاری به مشروطه خواهان تهران کرده بود توجه محمد علی شاه را به خود جلب کرد و بالاخره به جرم مشروطه خواهی محکوم به اعدام شد و مدتی را در زندان قصر به سر برد اما به دست یکی از درباریان شاه نجات یافت. او به علت شغل برنج فروشی معروف به رزاز بود.

مرحوم رزاز در زمان احمد شاه و رضا شاه به خارج از کشور سفر کرد که در شناسایی این ورزش به خارجی ها و ایران شناسان سهم بسزائی داشت و بالاخره براثر بیماری در 19 اسفند سال 1320 چشم از جهان فرو بست و در ابن بابویه رواق شیخ صدوق ره مدفون شد.

باید گفت اخلاق ورزشی ایجاب می کند تا ورزشکار در برابر استادان و پیشکسوتان و پیران و سادات همیشه متواضع و در مقابل ظالم مثل کوه و در برابر مظلوم صبور و بردبار باشند. پیشکسوتان از قول مرحوم پهلوان رزاز می گفتند، او همیشه می گفت هیچ وقت هنگام دعا از خداوند نخواهید که شما را بر حریفتان پیروز نماید بلکه تمنا کنید تا پروردگار لطف و عنایت خودش را شامل حالتان کند که مغلوب نشوید مردم ما به پیروزی و شکست پهلوانان مورد علاقه شان بسیار اهمیت می دهند همیشه با حریف ناتوان تر از خود به گونه ای رفتار کنید که در مقابل دوستدارانش سبک و بی مقدار نشود .